Taksu Pacang Langgéng Yéning Kayun Setata Mlajahang

Taksu minab sampun lumrah kapireng ring pakraman pamekasnyané olih Krama Bali. Taksu pastika janten mapaiketan sareng kesenian miwah nyama braya sané malaksana ring widang kesenian. Kesenian sané madasar antuk taksu. Nanging sané patut kapikayunin inggih punika, napiké kramané sareng sami madué taksu, turmaning wénten sané macihna miwah nénten.

Krama Bali (Hindu) kasub antuk keseniannyané sajabaning budaya lan agama. Ngninin indik seni, krama Bali nguningin silih sinunggil pedoman indik mikolihang bobot ngasilang sinunggil karya seni sané mataksu. Taksu wantah réfléksi keindahan, énergi, bakat sané kaduwénang sinunggil manusa kaadungang sareng waranugraha sané kaicén olih Ida Sang Hyang Widhi. Asilnyané kanggén ngayah pinaka simbol nyihnayang bhakti majeng Ida Sang Hyang Widhi Wasa madasar nilai-nilai budaya tradisi lan agama.

Punika awinan taksu prasida kabaos pinaka landasan dasar majeng manusa mangda setata jemet mautsaha ngasilang asil karya seni mabobot sané prasida kacingak, karasayang utawi seni sané kacingak majalaran gerak tarian.

Manut silih sinunggil pregina sané sampun lami lascarya ngayah ring widang kesenian drama Tari Calonarang, Komang Indra Wirawan, S.Sn. M. fil. H., ri kala kacunduk ring genahnyané jenek daweg Wraspati (27/9) lintang nyelehin, ida dané sareng sami sujatinné madué taksu, taksu ring anggan i manusa punika marupa kekuatan pikiran sané pacang metu yéning anggan manusa inucap sampun kasuciang, kabersihang majalaran upacara.

“Taksu pinaka sinunggil kekuatan pikiran sané wénten sajeroning soang-soang anggan manusa mapaiketan ring sapunapi taksu punika prasida maguna pinaka panuntun umat, ngicén manusa sugésti sumangdané uning turmaning prasida nuntun solah laksana manusa mangda mauwah saking laksana sané iwang manados mawali becik,” baosnyané.

Taksu wénten sajeroning samian swagina seni inggih punika sajeroning seni Sasolahan, Wayang, Arsitektur Tradisional, Patung, Sastra, Lukisan, miwah seni sané lianan. Ngninin indik kawigunannyané, taksu pacang ngicén manusa punika semangat, kecerdasan, motivasi, kharisma ri kala ngambil geginan ring widang seni. Gumanti tan surud-surud nincapang bobot swagina makeseniannyané, taksu taler nuntun umat ring ajah-ajahan agama pinaka cihna astiti bakti (Yadnya).

Nglantur, dané sané taler pinaka dosén ring IHDN Dénpasar punika nyihnayang, taksu pinaka kekuatan (kharisma). Taksu prasida kapolihang antuk sakatah pamargi, utamannyané kapolihang antuk pamargi sané becik mangda asilnyané nglantur taler becik. Taksu wénten makudang-kudang sorohnyané, inggih punika taksu kabakta saking embas (keturunan), taksu kapolihang saking malajah miwah taksu kapolihang saking nunas.

“Taksu sané kabakta ngawit embas kabaos taksu paban raré inggih punika ulian keturunan miwah paica saking Ida. Kaping kalih taksu ulian malajah, seleg malajahin sinunggil seni ngawit kantun alit, jemet nglaksanayang paindikan seni sané kasenengin gumanti mateng ring ragannyané. Salanturnyané, taksu ulian numbas, taksu punika lumrahnyané kanggén olih para dagang, minakadi taksu pangégér, pangasén, penangkeb, panglais miwah sané lianan,” dané nlatarang.

Taksu sané malih siki, wénten taksu ulian kapolihang ring sinunggil pura, santukan majodoh sareng pura punika raris kaicén paica. Maka sami taksu punika mangda becik-becik kawigunayang, “Melah-melahang ngawigunayang taksu yéning iwang antuk ngawigunayang taksu punika prasida dados pengiwa, sawaliknyané beneh antuk ngawigunayang taksu punika prasida dados penengen, “ dané ngwewehin.

Dané negesang, taksu inggih punika sakancan soroh taksu sané kapolihang sangkaning keturunan miwah ulian malajah pacang langgéng yéning ida dané kayun setata malajahang saha nincapang bobot angga miwah kesucian spiritual ida dané.

Ri kala katakénin indik napiké manusa sané sampun mataksu ngawit wawu embas utawi keturunan taler patut malih kaupacarain ?

Manut dané, sakancan jatma sané malajahin sastra, malaksana ring widang kesenian inggih punika molihang taksu saking keturunan, saking malajah miwah numbas, patut pinih riin nglaksanayang sinunggil upacara nyuciang angga sarira manut widang kesenian napi sané kaplajahin, umpaminipun Dalang, sajeroning malajahang nalang patut mawinten wayang, sapunika taler malajahang widang seni lianan patut nyuciang angga.

“Jatma sané malajahang taksu makasami patut molihang upacara pinaka sarana nyuciang angga, mamurug kabaosang yéning krama Bali nénten nyuciang angga “mabersih” sekala lan niskala. Yéning i raga nénten ngrihinin nyuciang angga, punapi carané Ida Sang Hyang Widhi prasida ngicén i raga waranugraha marupa taksu.? Lianan punika mangda i raga sajeroning malajahang sastra miwah seni nénten keni “Raja Pinulah”,” baosnyané.

Kija umat patutné pedek tangkil yéning nglaksanayang mawinten? I raga patut pedek tangkil mawinten ring Geria matur ring Ida Pedanda duaning i raga pacang ngayah. Napi tetujon mawinten lianan ring nyuciang angga sarira? Tetujon lianan mawinten wantah maka cihna i raga mapiuning majeng Ida Sang Hyang Widhi Wasa miwah krama duaning i raga pacang ngayah manut seni sané kaplajahin gumanti seken-seken mataksu tur kaangkenin olih krama. Lianan punika, santukan sakancan kesenian ring Bali mapaiketan sareng widang upacara agama gumanti krama sané ngayah kesenian patut pisan kasuciang.

Leave a comment